
Viskozite Nedir?
Viskozite, bir sıvının iç sürtünme direncini ve akmaya karşı gösterdiği direnç seviyesini tanımlayan fiziksel bir özelliktir. Daha teknik bir ifadeyle, viskozite, sıvı içindeki moleküller arasındaki etkileşimlerin bir sonucu olarak, bir katmanın diğerine göre kayma hızına (kesme gerilimi) karşı gösterdiği dirençtir. SI birim sisteminde Pa·s (Pascal-saniye) veya daha yaygın olarak kullanılan cP (santipuaz) cinsinden ifade edilir.
1️⃣ Dinamik Viskozite :
Bir sıvının kesme gerilimine karşı gösterdiği dirençtir ve Newton'un viskozite yasasına göre şu formülle ifade edilir:
τ = μ * (du/dy)
Burada:
-
τ: Birim alana düşen sürtünme kuvveti
-
μ: Dinamik viskozite (Pa.s veya N.s/m²)
-
du/dy: Hız gradyanı (hızın mesafeye göre değişimi)
2️⃣ Kinematik Viskozite :
Bir sıvının yoğunluğa bağlı olarak gösterdiği akışkanlık derecesini tanımlar ve şu şekilde hesaplanır:
ν = η / ρ
Burada:
-
ν = Kinematik viskozite (m²/s)
-
μ: Dinamik viskozite (Pa.s)
-
ρ = Yoğunluk (kg/m³)
Dinamik ve Kinematik Viskozite Arasındaki Farklar
1️⃣ Tanım:
-
Dinamik viskozite (μ): Bir akışkanın iç sürtünme direncidir, yani kesme gerilimine karşı gösterdiği dirençtir.
-
Kinematik viskozite (ν): Dinamik viskozitenin akışkanın yoğunluğuna oranıdır ve akışkanın akış kabiliyetini gösterir.
2️⃣ Formüller:
-
Dinamik viskozite: τ=η⋅γ
-
Kinematik viskozite: ν = μ / ρ
3️⃣ Birimler:
-
Dinamik viskozite: SI birimi Pascal-saniye (Pa·s) veya centipoise (cP) olarak ifade edilir.
-
Kinematik viskozite: SI birimi metrekare/saniye (m²/s) veya centistokes (cSt) olarak kullanılır.
4️⃣ Kullanım Alanları:
-
Dinamik viskozite: Akışkanın iç sürtünme özelliklerini belirlemek için kullanılır ve yağlayıcılar, polimerler ve sıvı metaller gibi maddelerin viskozitesinin ölçümünde önemlidir.
-
Kinematik viskozite: Akışkanın hareket kabiliyetini analiz etmek için kullanılır ve genellikle hidrolik sistemler, yakıtlar ve yağlayıcılar gibi akışkanların akış davranışlarını incelemek için tercih edilir.
5️⃣ Temel Fark:
-
Dinamik viskozite, sıvının iç sürtünmesini ifade ederken; kinematik viskozite, sıvının yoğunluğa bağlı olarak akışkanlığını belirler. Endüstriyel ve mühendislik uygulamalarında, akışkan seçimi ve sistem tasarımında her iki parametre de büyük önem taşır.
Kimyasal Maddelerin Dinamik Viskozite ve Yoğunluk Değerleri
Esnek Polyester Reçine
-
Viskozite: 300–350 [Pa.s, 25°C]
-
Yoğunluk: 1.10 g/cm³
Doymuş Polyester Reçine
-
Viskozite: 1,200–3,500 [Pa.s, 25°C]
-
Yoğunluk: 1.093 g/cm³
-
Viskozite: 100–225 [Pa.s, 25°C]
-
Yoğunluk: 40 kg/cm³
Akrilik Reçine
-
Viskozite: 2,000–5,000 [Pa.s, 25°C]
-
Yoğunluk: 1.54 g/cm³
İzosiyanat
-
Viskozite: 200–450 [Pa.s, 25°C]
-
Yoğunluk: 1.14 g/cm³
Hidroklorik Asit
-
Viskozite: 1.7 [Pa.s, 20°C]
-
Yoğunluk: 1.18 g/cm³
Sodyum Hipoklorit (HYPO)
-
Viskozite: 6.4 [Pa.s, 20°C]
-
Yoğunluk: 1.11 g/cm³
Sodyum Karbonat
-
Viskozite: 3.4 cP [Pa.s, 887°C]
-
Yoğunluk: 2.54 g/cm³
Akrilik Asit
-
Viskozite: 1.19 [Pa.s, 20°C]
-
Yoğunluk: 1.05 g/cm³
-
Viskozite: 63 [Pa.s, 20°C]
-
Yoğunluk: 0.984 g/cm³
-
Viskozite: 500–8,000 [Pa.s, 20°C]
-
Yoğunluk: 0.93 g/cm³
Polivinil Alkol
-
Viskozite: 4–47 [Pa.s, 25°C]
-
Yoğunluk: 1.19 g/cm³
-
Viskozite: 400–800 [Pa.s, 20°C]
-
Yoğunluk: 0.8 g/cm³
-
Viskozite: 40–340 [Pa.s, 25°C]
-
Yoğunluk: 1 g/cm³
-
Viskozite: 2.20–1,500 [Pa.s, 40°C]
-
Yoğunluk: 0.8–0.9 g/cm³
Tiner
-
Viskozite: 1.063 [Pa.s, 40°C]
-
Yoğunluk: 0.86–0.87 g/cm³
Vernik
-
Viskozite: 10–15 [Pa.s, 25°C]
-
Yoğunluk: 0.93–0.97 g/cm³
Su Bazlı Boya
-
Viskozite: 75–85 [Pa.s, 25°C]
-
Yoğunluk: 1.4 g/cm³
Solvent Bazlı Boya
-
Viskozite: 95–105 [Pa.s, 25°C]
-
Yoğunluk: 1.3 g/cm³
Hidrojen Peroksit
-
Viskozite: 1.245 [Pa.s, 20°C]
-
Yoğunluk: 1.11 g/cm³
Sodyum Hidroksit (Kostik Soda)
-
Viskozite: 4 [Pa.s, 350°C]
-
Yoğunluk: 1,320–1,520 kg/m³